در این نوشتار می آموزیم که وزن بصری در عکاسی چیست ؟ نقطه ی کانونی عکس کجاست ؟ و رفتار ناخودآگاه چشم مخاطب در مواجه با اثر به چه شکل است ؟ و چگونه با رعایت نکات وزن بصری بتوانیم در عکس خود تعادل ایجاد کنیم ... در یک ترکیب بندی جالب، به طور کلی سلسله مراتبی از المان های جالب برای چشم شما وجود دارد و ترتیبی که شما آنها را می بینید، نشان می دهد که آن المان ها چقدر «وزن بصری» دارند. وزن بصری یک ابزار ترکیب بندی در عکاسی است که عکاس می تواند به کمک آن چشم بیننده را به سمت یک نقطه کانونی (معمولا سوژه اصلی) جلب کند.
وزن بصری چیست و چطور به تعادل عکس کمک میکند ؟!
مفاهیم پیش رو در این نوشتار به شما کمک میکنند که هنگام ایجاد یک ترکیب بندی متعادل با استفاده از وزن بصری یا visual weight جذابیت ، تاثیر گذاری و عمق بیشتری به اثر هنری خود ببخشید .
شما می توانید این قوانین را برای ایجاد کشش، عدم تعادل و ناآرامی عمدی در تصاویر خود بشکنید، اگر این چیزی است که به دنبالش هستید. اینها صرفا مفاهیمی هستند که به شما کمک می کنند ترکیب بندی (composition) خود را بهبود بخشید.
مهم است که شما برای مهارت بیشتر در این کار ، هنگامی که به یک عکس نگاه میکنید و درست به نظر نمیرسد ، این مفاهیم را در ذهن خود مرور کنید و ببینید با کدام یک از این مفاهیم میتوانید آن اثر را بهتر کنید ...... با انجام این کار به زودی این مفاهیم ملکه ی ذهن شما خواهند شد .
صورت و چشم در عکس
مغز ما طوری طراحی شده که در لحظه اول به صورت ها و چشم ها نگاه می کند. اگر یک صورت در عکس شما وجود داشته باشد، به احتمال زیاد وزن بصری بیشتری نسبت به المان ها و عناصر دیگر صحنه خواهد داشت. اگر می خواهید بیننده بر چیزی غیر از صورت ها تمرکز کند، شاید بهتر باشد اصلا در عکس آن ها را نیاورید. اگر چشم های سوژه به طرف بیرون از کادر باشد یا مستقیما به طرف بیننده (به سمت لنز ) نباشد، نگاه ما معمولا به جهتی که آن چشم ها نگاه می کنند هدایت می شود. ما می خواهیم بدانیم آنها به چه چیزی نگاه می کنند.
وقتی یک سوژه انسانی در عکس شما وجود داشته باشد و به جایی غیر از لنز دوربین نگاه کرده باشد، بیننده مسیر نگاه سوژه را دنبال خواهد کرد. پس از دیدن عکس زیر، ما به دنبال مسیر نگاه سوژه به صخره ها برخورد میکنیم !
نوشته در عکس
از زمانی که ما تحصیل کرده و باسواد شدیم ! به دنبال حروف و الگوها گشته و سعی در مفهوم بخشیدن به آنها داریم .
چشم های ما به سمت هر نوشته یا نشانه ی متنی در تصویر کشیده خواهد شد. پس در یاد داشته باشید اگر میخواهید تمرکز بر روی چیز دیگری باشد از قرار دادن متن و نوشته در تصویر اجتناب کنید .
کنتراست در وزن
چشم های ما به طور طبیعی به سمت قسمتی که بالاترین کنتراست را در تصویر دارد، کشیده می شوند. بسته به صحنه این می تواند به معنی روشن ترین قسمت، تاریک ترین قسمت، روشن ترین رنگ، و غیره باشد. این مورد را به راحتی می توان با نورپردازی مصنوعی ایجاد کرد.
سیلوئت ها (ضد نور ها) دارای کنتراست بالایی می باشند، در این عکس ها سوژه یا سوژه ها به صورت سایه و تاریک به تصویر کشیده می شود و از نظر شدت روشنایی یا Tonal Contrast اختلاف زیادی با نواحی روشن تصویر دارد.
در عکاسی دو نوع کنتراست (contrast) وجود دارد. یکی کنتراست تُن ها یا تونال کنتراست (tonal contrast) که به معنی اختلاف بین روشن ترین و تاریک ترین قسمت های عکس است. برای مثال در سبک عکاسی کیاروسکورو عکس ها با کنتراست بالایی گرفته می شوند – یعنی اختلاف زیادی بین نواحی روشن (هایلایت ها) و تاریک (سایه ها) تصویر وجود دارد. این می تواند به کنتراست کلی تصویر یا به صورت موضعی بین قسمت های خاصی از عکس اشاره داشته باشد. و دیگری کنتراست رنگ ها (color contrast) که به اختلاف یا تضاد بین رنگ های موجود تصویر اشاره دارد (متضاد ترین رنگ ها آن هایی هستند که در چرخه رنگ ها دقیقاً در مقابل یکدیگر واقع شده اند، مثل سبز و نارنجی یا زرد و بنفش). به خاطر داشته باشید که رنگ های سرد و گرم تقریبا همیشه با هم تضاد یا کنتراست دارند. همچنین رنگ های روشن در مقابل رنگ های تیره.
اندازه ی المان در تصویر
اشیاء بزرگتر سنگین تر از اجسام کوچک به نظر میرسند، چرا که آنها توجه بیشتری را به خود جلب میکنند ، و در هر صورت ما اول ، اجسام بزرگتر در تصویر را میبینیم ، و بیشتر به آنها نگاه میکنیم .
البته در نظر داشته باشید که این قانون ها میتوانند توسط قانون هایی که گفته شد نقض شوند ، مثلا المان کوچک با کنتراست بیشتر میتواند اولین نظر را به خود جلب کند .
موقعیت مکانی
المان های قرار داده شده دور از مرکز کادر سنگین تر (دارای وزن بصری بیشتر) به نظر خواهند رسید. یک شیء بزرگ در یک صحنه نزدیک مرکز عکس را می توان با یک شیء کوچکتر قرار داده شده در نزدیک لبه کادر متعادل کرد.
مقدار ( کمیت المان ها)
چندین شیء کوچک می توانند یک شیء بزرگتر را متعادل کنند. از تکرار اشیاء نیز می توان در اینجا استفاده کرد. در مثال زیر، دو صندلی کوچک ناحیه بزرگ اقیانوس و آسمان را متعادل می کنند.
جداسازی المان ها
یک المان جدا شده وزن بصری بیشتری دارد ، چرا که چشم شما اول به طور مستقیم به سمت المان جدا شده میرود . در مثال پایین چشم شما به سمت نقطه ی Ac میرود ، هم به دلیل جدا بودن المان هم به خاطر الگوی نوشتاری .
تاثیر شکل در وزن بصری
اَشکال پیچیده در یک صحنه سنگین تر از اَشکال ساده به نظر می رسند. انسان ها دارای اَشکال پیچیده ای هستند، بنابراین قرار دادن آنها در مقابل یک پس زمینه ساده یک راه آسان برای برجسته کردن (دادن توجه بیشتر به آن ها) آنهاست.
فضای منفی
یک ناحیه بزرگ از فضای منفی می تواند اشیاء کوچکتر را متعادل کند. فضای منفی در واقع مانند یک شکل بزرگ عمل می کند. در مثال زیر، فضای منفی و کنتراست با هم کار می کنند تا چشم شما را به سمت نقطه کانونی بکشند.
عمق میدان ، فکوس
اشیاء در فوکوس (واضح و شارپ) به طور کلی وزن بصری بیشتری نسبت به آنهایی که خارج از فوکوس (مات) هستند، دارند. این یک راه سریع و ساده برای جلب توجه بیننده به نقطه کانونی شما در عکاسی است. عکاسی با یک دیافراگم باز و لنز دارای فاصله کانونی طولانی تر می تواند در دستیابی به این هدف به شما کمک کند.
رنگ در وزن بصری
هرچه رنگ المان روشن تر و شدید تر باشد، سنگین تر احساس خواهد شد، به خصوص اگر یک رنگ متضاد با رنگ های دیگر در تصویر باشد.
بافت
بافت (Texture) به المان های عکس وزن بصری اضافه می کند. بافت جالب تر است و چشم های ما به سمت آن کشیده می شوند. نواحی صاف و نرم، سبک تر از قسمت های دارای مقدار زیادی بافت سنگین احساس خواهند شد.
جهت گیری
یک جهت گیری مورب وزن بصری بیشتری نسبت به یک جهت گیری افقی یا عمودی دارد. به همین دلیل است که یک خط افق کج باعث می شود به نظر برسد که سوژه شما دارد از صفحه سقوط می کند. خطوط می توانند بسیار قدرتمند باشند، که این ممکن است در ترکیب بندی شما خوب یا بد باشد. از نزدیک به آنها توجه کنید. ببینید چطور شیب خط افق در این سه تصویر حس ترکیب بندی را تغییر می دهد
.
در آخر
همانطور که ترکیب بندی خود، یا ترکیب بندی عکس هایی که دوست دارید را ارزیابی می کنید، به این که آیا متعادل به نظر می رسند یا نه توجه کنید. سعی کنید تعیین کنید که کدام المان ها بیشترین وزن بصری را دارند. شما اغلب می توانید به سادگی با کراپ یا کلون کردن (اشاره به ابزار Clone Stamp فتوشاپ) یک المان حواس پرت کننده، تعادل را تغییر دهید.
نویسنده: تانیا گودال اسمیت (Tanya Goodall Smith )
