به گزارش بانگ به نقل از ایلنا، «کنسرت‌های پژوهشی» عنوانی است برای هفت اجرای زنده موسیقی سنتی ایران که به همت خانه هنرمندان و خانه موسیقی از چهارشنبه ۲۳ آبان تا پنجشنبه ۲۰ دی در خانه هنرمندان برگزار می‌شود.
این هفت گروه عبارتند از؛ گروه نواگردان به سرپرستی پویا محمدی و خوانندگی پوریا عابدینی، گروه پرنیا به سرپرستی حسین پرنیا، گروه سرشک به سرپرستی یحیی علوی و خوانندگی مهدی قاسمی، کنسرت هادی حسینی (ساز) و قاسم رحیم‌زاده (آواز)، گروه دیر به سرپرستی حمید خبازی، گروه کاشان به سرپرستی مجید خلیق و خوانندگی داوود معمارنژاد و گروه بوم به سرپرستی سپهر سراجی.
از «افسانه بهار» در خانه عامری‌ها تا اجرایی در روز عکاس در باغ فین
مجید خلیق (سرپرست گروه موسیقی کاشان ) در مورد زمان شکل‌گیری این گروه موسیقی سنتی گفت: هسته اولیه شکل‌گیری گروه برمی‌گردد به اپرایی که سال ۹۴ در کاشان برگزار شد به نام اپرای «افسانه بهار». این برنامه در خانه عامری‌های کاشان که تئاتر و موسیقی بود، برگزار شد و بخش موسیقایی‌اش براساس موسیقی و آواز ایرانی شکل گرفته بود و بازیگرانش آواز ایرانی می‌خواندند. من آنجا آهنگساز و تنظیم‌کننده بودم. یک سال بعد از آن، اُپرای دیگری برگزار کردیم به نام «آخرین درخت فرش» در تپه‌های سیلک. آنجا گروه بزرگ‌تر شده بود و نوازندگان بیشتر شده بودند. نویسنده و کارگردان هر دو اپرا هم سعید احمدیان بود.
او ادامه داد: بعد از آن، دو اجرا داشتیم هر دو در باغ فین که یکی سال گذشته در روز جهانی عکاس برگزار شد و دیگری در روز جهانی عکاسِ سال ۹۷. هر سال تعداد نوازندگان کمی بیشتر می‌شد و تعداد کمی هم تغییر می‌کردند. زمانی که متوجه شدیم خانه موسیقی قصد دارد با همکاری خانه هنرمندان کنسرت‌هایی را برگزار کند نمونه کار اجرای امسال در باغ فین را فرستادیم و این گونه شد که یکشنبه ۱۶ دی در خانه هنرمندان روی صحنه خواهیم رفت.
گروهی متشکل از نوازندگان سازهای ایرانی در کنار ارکستر ویولن
خلیق در مورد تعداد اعضای گروه و ترکیب آن‌ها نیز توضیح داد: تعداد اعضای گروه‌مان در حوزه نوازندگان ایرانی ۱۶ تا ۱۷ نفر است و یک ارکستر ویولن هم داریم که شامل ویولن یک، ویولن دو و ویولن آلتو است و هنوز ویولن سل و کنترباس نداریم. در اصل تعدادمان ۲۶، ۲۷ نفر است. با یکی، دو خواننده هم کار کرده‌ایم که یکی از آن‌ها آقای داوود معمارنژاد است که در اجرای ۱۶ دی هم همراهی‌مان می‌کند و خواننده دیگر آقای مهران مبینی بوده است که یکی، دو کار هم با ایشان داشته‌ایم. در اجرای ۱۶ دی با توجه به فضایی که در اختیار داریم، نهایتا با همراهی ۱۰ نفر از آنسامبل ایرانی‌مان روی صحنه می‌رویم.
دلایل اجرا در تهران
او با اشاره به ممنوعیت روی صحنه رفتن نوازندگان زن در استان اصفهان تصریح کرد: یکی از دلایل‌مان برای اجرا در خارج از کاشان این است که ما در کاشان و در استان اصفهان نمی‌توانیم نوازنده زن روی صحنه داشته باشیم. دلیل دیگرمان برای روی صحنه رفتن در تهران، میل به آپدیت شدن و به‌روز بودن است، با توجه به اینکه مرکز موسیقی ایران، تهران است و با حضور در تهران می‌توان روی پا ماند و پیش رفت.
ممنوعیتی که پایان ندارد
او در مورد پیشینه ممانعت از اجرای نوازندگان زن در کنسرت‌هایی که در استان اصفهان برگزار می‌شود، توضیح داد: تنها زمانی که من در خاطرم هست که نوازندگان خانم دو، سه سری روی صحنه رفتند در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی بود. همان زمان کنسرتی ویژه بانوان هم در کاشان داشتیم که خواننده خانم برای خانم‌ها خواند؛ چیزی که الان در تهران به شدت باب است، ما در کاشان یکبار در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی دیدیم و چه قبل از آن و چه بعدش، این اتفاق دیگر رخ نداد.
خلیق با اشاره به بحث تفکیک جنسیتیِ تماشاگران کنسرت‌ها افزود: در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد ، در سال ۸۹ حتی بحث تفکیک جنسیتی مخاطبان هم مطرح شد. این بلایی بود که می‌خواستند در کنسرت سال ۸۹ ما که با آقای مهدی تاری داشتیم، سرمان بیاورند. یک روز مانده به اجرای ما، این بحث از طرف رئیس اداره ارشاد وقت مطرح شد و ما به شدت به هم ریخته بودیم و در نهایت خوشبختانه موفق شدیم که اجازه این کار را ندهیم. ولی متاسفانه در سال ۹۴ که با گروه موسیقی ردیف کاشان به سرپرستی آقای محمد صانعی در خانه طباطبایی‌ها روی صحنه رفتیم، هرچند بعد از چند کنسرت اقبال و اعتماد مسئولان را هم جلب کرده بودیم، به یکباره گفتند زنان و مردان باید از هم جدا شوند و این بار زورشان چربید و بودند خانواده‌هایی که به محض اینکه این را شنیدند، اصلا نماندند.
سرپرست گروه موسیقی کاشان ادامه داد: در دوران آقای روحانی، ریاست اداره ارشاد کاشان به کسی سپرده شد که دکترای ادبیات داشت و فضای ذهنی بازتر و در خود کاشان شاهد برگزاری سالی هفت، هشت کنسرت بودیم و مثلا آقای کیهان کلهر آمدند، آقای کیوان ساکت، آقای سیامک آقایی، آقای نوید دهقان، آقای محمد معتمدی و... فضا بازتر شد تا اکنون که مجددا ریاست اداره ارشاد تغییر کرده است. عجیب است که به عنوان مثال در اصفهان و در کاشان خانم‌ها می‌توانند به عنوان بازیگر تئاتر روی صحنه بروند اما به عنوان نوازنده نه!
در کنسرت گروه موسیقی کاشان چه خواهد گذشت؟
او در مورد آن‌چه در کنسرت گروه موسیقی کاشان در خانه هنرمندان خواهد گذشت هم توضیح داد: ما در دو بخش روی صحنه می‌رویم. بخش اول‌مان چهارگاه است، پیش درآمد چکاد آقای مشکاتیان ، ساز و آوازی خواهیم داشت و گردشی در گوشه‌های چهارگاه، بعد چهار مضراب و تصنیف «صبح است ساقیا». این پارت‌مان تقریبا ۴۰ دقیقه است و شامل قطعات آلبوم «دستان» منهای «دخترک ژولیده» علینقی وزیری .
خلیق ادامه داد: پارت دوم‌مان در شور، ابوعطا و دشتی است و بعد چرخشی داریم. مقدمه‌مان قطعه «یورش» است که آقای سیامک آقایی اخیرا در کنسرت‌شان با برادر داوود معمارنژاد، دانیال معمارنژاد اجرایش کردند، منتها بدون کلام. من و آقای میلادی از نوازندگان گروه، از شاگردان سیامک آقایی بوده‌ایم. سیامک آقایی «یورش» را قبلا با کامران منتظری به همین صورت، بدون کلام، به عنوان مقدمه کنسرت «باز عشق» اجرا کرده بود و ما همین قطعه را به عنوان مقدمه انتخاب کرده‌ایم و در حال گرفتن اجازه استاد شاگردی از ایشان برای اجرایش هستیم.
او در پایان گفت: بعد از آن ساز و آوازی داریم در ابوعطا و بعد تصنیف «نسیم سحر» علی‌اکبرخان شهنازی با تنظیم جدیدی که خودم اضافه خواهم کرد. بعد، ادامه ساز و آواز را داریم و گردشی بین کردبیات و دشتی و بعد می‌رسیم به تصنیف «گفتمش بیا»ی هوشنگ کامکار و بعد هم به احتمال زیاد یک دونوازی کمانچه غیربداهه خواهیم داشت و در آخر تصنیف «ققنوس» که آقای نوربخش سال ۸۶ با مرحوم مشکاتیان اجرا کرده‌اند و این بخش تقریبا یک ساعت است.
